“Geachte leden van de raad, het college en belangstellenden,

Juist in deze tijd ervaart de gehele samenleving het belang van het oprecht naar elkaar omzien. Voor veel mensen een ongekende periode van angst, onzekerheid en noodzakelijke persoonlijke belemmeringen. Dit kan voer zijn voor polarisatie van de maatschappij, waarbij bevolkingsgroepen steeds meer en vaker tegenover elkaar komen te staan. Een voor de ChristenUnie uiterst onwenselijk vooruitzicht. De ChristenUnie meent dat juist door oprecht om te zien naar elkaar, de maatschappij het beste als samenhangende eenheid uit deze crisis zal komen.

Op enkele aspecten die daaraan bijdragen, ga ik kort in.

De relatie tussen gemeente en burgers moet flink verbeterd worden. Het afgelopen jaar zijn te vaak burgers niet goed gehoord en betrokken bij beleidsontwikkelingen. Denk aan de woningbouwopgave in alle kernen, de woningbouwopgave in Maartensdijk en de energiediscussie inzake windmolens en zonnevelden.

De komende jaren staan wij juist met deze onderwerpen en met het sociaal domein voor moeilijke keuzes. Dit kunnen wij samen als gemeente De Bilt alleen maar tot een goed einde brengen in een uitstekende samenwerking met en participatie door alle betrokkenen en belanghebbenden in de Biltse samenleving!

We zitten nu nog in de fase van crisisbeheersing van corona. De ChristenUnie kijkt echter al vooruit. De toekomst na corona wordt voor ons allen een nog grotere maatschappelijke opgave. Vinden van andere manieren van invulling geven aan ontmoeting, ontspanning en recreatie. Aanpassen door midden- en kleinbedrijf, winkels en de zzp-branche aan ander aankoopgedrag van de samenleving. Ontwikkelen van nieuwe lesmethodes in het onderwijs. Er voor zorgen dat je thuis gewoon je privé en gezinsleven kan blijven leiden ondanks het flink toegenomen thuiswerken. Wij willen het huidige crisismanagement ombouwen naar een basis voor een brede maatschappelijke visie op de Biltse toekomst na corona. Ook hier dus weer nadrukkelijke inbreng en betrokkenheid van onze burgers, organisaties en bedrijfsleven.   

De ChristenUnie vindt het bewaren van de samenhang van de maatschappij in deze coronacrisis essentieel. Ook in de begroting moet dit tot uiting komen. En juist daar komt ons dilemma boven. Enerzijds complimenteren wij de wethouder met het aanbieden van een voor alle jaren sluitende begroting. Ook zijn wij tevreden over de heldere weergave van de door het college gemaakte bezuinigingsmaatregelen en de mogelijkheid die het college aan de raad biedt om tot aanpassing van deze bezuinigingsmaatregelen komen. Wij danken de ambtelijke organisatie voor hun inzet die dit mogelijk gemaakt heeft.

Maar de ChristenUnie vindt het zeer zorgelijk dat ook de gemeente De Bilt tot zware bezuinigingen moet overgaan vanwege het overdragen van Rijkstaken naar gemeenten waar aantoonbaar onvoldoende financiële middelen tegenover gezet wordt door het Rijk. Vooral ook omdat het gaat om grote zaken gaat als het sociaal domein, de omgevingswet, de woningbouwopgaven en de energietransitie. De ChristenUnie De Bilt roep het Kabinet met klem op om op korte termijn in overleg met de VNG met een bevredigende structurele oplossing te komen voor de financiële situatie rond deze grote van het Rijk overgedragen gekregen gemeentelijke opgaven. 

Ook zien wij dat diverse in de begroting opgenomen bezuinigingsmaatregelen leiden tot aantasting van de samenhang van de maatschappij. Daar kan de ChristenUnie zeker in deze coronacrisis niet achterstaan. Daarom willen wij de budgetten voor buurtactiviteiten en voor mantelzorg handhaven. Ook willen wij de grens van 130% van het bijstandsniveau voor eigen bijdrage WMO-voorzieningen in stand houden. We zijn blij met de toezegging van wethouder Brommersma hierover en zullen amendementen hierover steunen. De ChristenUnie is voor een overgangstermijn om de aanpassing van het aantal huishoudelijke hulp naar maximaal 2 uur/per week in acht te nemen, om huishoudens de tijd te geven op de bezuiniging te anticiperen. Ook moet maatwerk mogelijk blijven voor meer dan 2 uur/week.

Wel zijn wij voorstander van verhoging van legestarieven, als de financieel minder draagkrachtigen daarbij maar ontzien worden. Beperkte tekorten in de begroting voor de jaarschijven 2021 en 2022 vinden wij acceptabel. Als de begroting, conform landelijke en provinciale richtlijnen, meerjarig maar sluitend is. Als het niet anders kan om de zorg te ontzien, dan is ook verhoging van de OZB bespreekbaar.

Door de krappe financiën van de gemeente en corona komt er weinig terecht van het coalitieakkoord. Op duurzaamheid moet worden bezuinigd en ons hangt nog een claim van circa 150 inwoners uit Bilthoven Noord boven het hoofd i.v.m. planschade. We zijn met elkaar te weinig op zoek naar verbreding van het draagvlak. De samenwerking in de raad laat veel te wensen over. In denk met weemoed terug aan de tijd dat Leontine Kok en Fred van Lemmen de VVD trokken en er nog gesproken werd over raad brede akkoorden. Er is te weinig wil om samen te werken en te veel haantjes gedrag, anders kan ik niet verklaren waarom moties en amendementen meervoudig worden ingediend.

Of wij met de begroting kunnen instemmen, laten wij afhangen van de uitkomsten van de nadere beraadslagingen over de alternatieve dekkingsvoorstellen zo direct.”

Tijdens de raadsbehandeling was de ChristenUnie mede indiener van diverse voorstellen om de bezuinigingen die een te groot negatief effect hebben op de maatschappelijke samenhang terug te draaien. Helaas werden verreweg de meeste van deze voorstellen niet door de raad aangenomen.

Daarom stemde Theo Aalbers tegen de begroting 2021. Daarbij gaf hij de volgende stemverklaring af:

“De bezuinigingen die worden doorgevoerd op het sociaal domein doen de ChristenUnie pijn. Burgers met een klein inkomen of pensioen zullen dit vooral merken. Daarom steunen we de begroting niet. We hopen dat het college desondanks bij de uitvoering oog heeft voor deze gezinnen met een gering inkomen, of te maken hebben met verlies van werk door corona. Geacht college, zeker in deze moeilijke tijden van corona wensen wij u voor 2021 veel wijsheid en Gods zegen toe bij uw werkzaamheden ten dienste van onze Biltse samenleving”.