“Deze algemene beschouwingen begin ik met een uitgesproken tekst uit 2024 die als volgt luidt: “Vorig jaar rond deze tijd stonden wij met de begrotingsbehandeling 2024 aan de vooravond van de 2e Kamerverkiezingen. De ChristenUnie sprak daarom de hoop uit dat een nieuw kabinet anders zou staan tegenover de toen voorgenomen centralisaties met fikse opschalingskortingen. Helaas heeft de komst van dit kabinet weinig verandering gebracht in de dreigende gemeentelijke tekorten. Ook De Bilt moet aanzienlijk bezuinigen”. 

Dit waren woorden die wij in 2024 uitspraken bij de algemene beschouwingen bij de begroting 2025. Woorden die we ook nu weer met ongeveer dezelfde strekking kunnen uitspreken. Opnieuw op weg naar een nieuw kabinet. Opnieuw omvangrijke bezuinigingen bij de Gemeente De Bilt, die nu echt in de begroting verwerkt zijn.  En opnieuw onze nadrukkelijke oproep aan het Rijk om het Ravijnjaar, dat nu inmiddels in 2028 verwacht wordt, financieel flink te dempen. 

Maar nu zijn wij ook op weg naar een nieuwe raad en college. Het is de laatste begroting van het huidige college. Vraag is hoe te handelen: terugkijken naar wat wel en wat niet gepresteerd is door dit college? Of vooruit kijken naar wat ons de komende jaren te doen staat? Wij kiezen voor het laatste. Want daarin zitten veel aanknopingspunten waar wij ons voor willen inzetten. 

De ChristenUnie staat op voor het goede van een betrokken, rechtvaardige en leefbare gemeente. Betrokken bij alle inwoners, want de gemeente is er in de eerste plaats om de inwoner te helpen. Rechtvaardig door er voor te zorgen dat iedereen mee kan doen, zowel sociaal als financieel. Als derde ook leefbaar voor iedereen, dat mensen welkom zijn en dat we in onze leefomgeving omzien naar elkaar.

Met tevredenheid lezen we dat het college de investeringen in woningbouw, klimaat en bestaanszekerheid onverminderd voortzet.  

Maar dat gaat wel ten koste van iets en dat wil ik hier ook benoemd hebben. Dit jaar was de loonstijging in Nederland 4,3%. De inflatie was dit jaar 3,2%. Dat geeft een koopkrachtstijging van 1,1%, wat natuurlijk positief is. Maar in onze gemeente mag de inwoner die koopkrachtstijging voor een deel weer inleveren want de lokale lasten druk, dat wat de inwoner aan de gemeente afdraagt, stijgt tot wel 4,53%. En daar schrik je van maar dan moet ik ook nog vertellen dat daar de tarieven voor grof vuil en restafval niet bij zitten want die worden apart berekend.  

Vanuit de inhoud weer uitzoomend naar het grote verhaal, we snappen de bouwambities van het college. Toch vinden we de realisatiefase van bouwlocaties, zoals het Nobelkwartier en Tuinstraatkwartier in De Bilt en de Oude Brandenburgerweg in Bilthoven als te positief en voorbarig voorgesteld. Stuk voor stuk zijn dit nog altijd braakliggende terreinen en leegstaande gebouwen. Hoe zo bevinden deze zich in de realisatiefase? Wat verstaat het college onder realisatiefase? En wat bedoelt het college met de uitdrukking ‘gestart’ met de Spoorzone en de Schapenweide? Waarmee is het college gestart? En als we het toch hebben over woningbouw, waarom moet de bouw van een Knarrenhof binnen onze gemeente zolang duren? Kan de gemeente niet wat sturender optreden richting de komst van een Knarrenhof? Eerder vanavond ging het al even over Westbroek. Weet het college hoe het staat met de bouwplannen in Westbroek? Laten we de bouwplannen nu eens prioriteren, en wat mij betreft eerst de kleine kernen maar dat daar gelaten, laten we zorgen dat alle braakliggende stukken grond één voor één bebouwd worden en niet dat er een tal aan plannen liggen maar geen woningen zijn. 

Ook spreekt de begroting over verdere wijkuitvoeringsplannen voor de warmtetransitie. Hier zijn we toch wat huiverig voor. De laatste maanden zijn er landelijk en ook binnen onze gemeente voorbeelden voorbij gekomen waarbij de voorbereidingen op de warmtetransitie niet goed verlopen. Wij pleiten voor het treffen van zeer zorgvuldige voorbereidingen op de Biltse warmtetransitie en ook te leren van de ervaringen van anderen. Bewoners mogen door de warmtetransitie niet in de kou komen te staan! 

De ChristenUnie vindt het belangrijk dat jeugdzorg, ouderenzorg en middelen voor bestaanszekerheid goed toegankelijk blijven voor de betreffende doelgroepen. De financiële ontwikkelingen hiervoor blijven wij onverminderd volgen. Bezuinigingen die de doelgroepen uiteindelijk hard gaan raken, zijn voor ons niet acceptabel. Waar nodig willen wij bijsturing door college en raad en hebben we dan ook nog eens graag een toezegging op van het college.  

De ChristenUnie is er voorstander van om te investeren in duurzame mobiliteit, zoals een veilig fietsnetwerk. Daarom vinden wij het een goed initiatief dat onderzoek gedaan wordt naar het opnieuw inrichten van de Soestdijkseweg Noord. Met interesse zien wij de resultaten van dit onderzoek tegemoet. Langs de Soestdijksweg Noord loopt immers een fietspad die door veel fietsers gebruikt wordt, maar die gevaarlijk smal is en door los- en schuinliggende tegels ook erg oncomfortabel is. Kan de wethouder een indicatie geven wanneer de resultaten van dit onderzoek voor de gemeenteraad beschikbaar komen? 

De ChristenUnie staat voor een duurzaam gezonde gemeentelijke financiële huishouding. Daarom hebben wij grote interesse in de ontwikkeling van de financiële indicatoren. In z’n algemeenheid constateren wij een afnemende positieve financiële situatie. De netto schuldquote zien we stijgen en de solvabiliteit neemt verder af. Ook het weerstandsvermogen neemt af. Daarom onze oproep om de de ontwikkelingen goed te volgen en de oorzaken van deze ontwikkelingen goed in beeld te houden. Al met al blijven de financiële indicatoren op een voldoende niveau staan. Exact de boodschap die de accountant af gaf bij de jaarrekening 2024. Daarmee zijn wij vooralsnog tevreden over de stand van de financiële indicatoren. Wel bevelen we aan om de norm van de financiële indicatoren aan te vullen met ‘maximaal’ dan wel ‘minimaal’. Dit komt een goed begrip van de normstelling en het duiden van de actuele status van de indicatoren ten goede. Al vaker heeft de ChristenUnie hiervoor gepleit en willen we van de wethouder horen hoe hij er voor gaat zorgen dat dit volgend jaar ook echt gebeurt is. 

En laten we dan weer eens teruggaan naar de inhoud. Dit college, waar deze begroting meer een lofzang aan lijkt dan een feitelijke beschrijving van hoe de gemeente ervoor staat, heeft duurzaamheid hoog staan. En we weten dat de financiën bij lange niet alle huishoudens tegen de plinten klotsen. Dus als het klots draaien de inwoners de kraan dicht want water kost geld en minder watergebruik is duurzaam. Maar wat er bij de ChristenUnie niet in gaat is om te zeggen als mensen minder water gebruiken dan maken we het duurder want we moeten wel als gemeente rond kunnen komen. Dat is wat er in deze begroting gebeurt. Dus voorzitter het water wordt duurder dus mensen gaan weer minder water gebruiken en dan verhogen we het de volgende begroting weer? Hoe ziet het college dit als een haalbare oplossing?  

Tot slot de kwaliteit van deze begroting. Wat wij vanavond mogelijk vast gaan stellen is de derde versie.

De tweede versie, die sinds half drie in het RIS staat heeft geen van ons dus  kunnen controleren of hier deze keer geen fouten in staan. We spreken hier vanavond over de begroting, misschien wel het belangrijkste stuk van het hele jaar voor de gemeente. Waarom gaat het college niet gewoon een middag gezellig met zijn vieren de begroting lezen voordat die naar de raad gaat? Zo weet het college ook wat ze uit te geven hebben en kunnen ze controleren of de raad een compleet en correct stuk krijgt want het college is altijd verantwoordelijk voor de kwaliteit van de stukken en na vier jaar kan je niet zeggen dat je dat nog niet weet. 

De derde versie van de begroting staat sinds half vier in het RIS en ook in deze versie staan verwijzingen naar hoofdstuknummers terwijl de hoofdstukken helemaal niet genummerd zijn. Ik ga ervan uit dat elk zelf respecterend raadslid deze begroting niet naar de provincie durft te sturen en daarom niet in kan stemmen met een begroting die wij niet hebben kunnen controleren en aanwijsbaar nog niet compleet is. Want wij zijn eindverantwoordelijk en stukken horen goed compleet en leesbaar te zijn en ik til hier zwaar aan. Dank u wel!”

Na afloop van de algemene beschouwingen en de beraadslagingen over de begroting, werd de begroting door de gemeenteraad met 20 stemmen voor en 7 stemmen tegen vastgesteld. Om de in de algemene beschouwingen genoemde redenen, stemde ook de ChristenUnie tegen deze begroting.